PEDESET GODINA GRAFIČKIH KOMUNIKACIJA U SRBIJI 1960 / 2010

Izložbu otvara Branislav Mitrović, profesor Arhitektonskog fakulteta u Beogradu
Na otvaranju izložbe biće predstavljena knjiga „Znakovito 3“ o kojoj će govoriti Borut Vild, grafički dizajner

Autor izložbe: Radomir Vuković
Kustos izložbe: Slobodan Jovanović, kustos MPU

SVE JE ZNAK KO HOĆE DA GLEDA.
SVE JE PORUKA KO UME DA ČITA.
SVE JE SMISAO KO MOŽE DA RAZUME.

Izložba „50 godina grafičkih komunikacija u Srbiji 1960/2010“ jedinstvena je po svom karakteru i predstavlja poslednju etapu velikog istraživačkog posla koji je realizovao arhitekta i dizajner Radomir Vuković poslednjih desetak godina. Na izložbi su prikazani radovi dizajnera sa ovih prostora. U času opšte globalizacije ovaj pristup ima za cilj kumulativno sagledavanje domaće dizajnerske produkcije. Kao i u katalogu, na izložbi je predstavljeno više od 300 autora, tj. više od 620 alfabeta, brojeva, logotipa, piktograma i vizuelnih sistema nastalih tokom ovog perioda.

Ideja o prikupljanju i referentnom predstavljanju radova naših grafičkih dizajnera nastala je na autoritetu i obimnoj redakcijskoj dokumentaciji časopisa KVADART koji je uređivao i izdavao Radomir Vuković u periodu od 1992/2006. godine. Kapitalno izdanje Znakovito, koje sadrži 2500 znakova grafičke komunikacije, a objavljeno je u tri toma 2002. godine, dobilo je 2002. godine nagradu „Pavle Vasić“ kao izdavački poduhvat godine, što je bilo više nego podsticajno za njegovog autora. Vuković je nastavio sa sakupljanjem radova, pa njegova zbirka trenutno broji oko 6000 predmeta. Zanimljivo je napomenuti da se komplet časopisa Kvadart nalazi i u Kongresnoj biblioteci u Vašingtonu, SAD.

Sav materijal do koga se došlo u proteklom vremenu poklonjen je Muzeju primenjene umetnosti. S obzirom na značaj ove donacije Muzej je doneo odluku da organizuje izložbu pod naslovom „50. godina grafičkih komunikacija u Srbiji 1960 / 2010“. Selekcija radova kao i pisanje kataloškog teksta poverena je Radomiru Vukoviću. U međuvremenu, „Službeni glasnik“ se priključio projektu izdavanjem knjige „Znakovito 3“ u kojoj su predstavljeni preostali grafizmi (alfabeti, brojevi, logotipi, piktogrami, vizuelni sistemi). Tako ispred sebe imamo izbor najreprezentativnijih znakova i sistema grafičke komunikacije u proteklih pola veka u Srbiji, koje je, sa velikom strašću i prilježnošću, prikupio i priredio Vuković sagledavajući individualne doprinose domaćih grafičkih dizajnera u kontekstu šireg nacionalnog istorijskog diskursa.

Izložba Miloša Ćirića „Grafički identitet 1961-1981.“, održana 1982. godine u okviru Salona Muzeja primenjene umetnosti uz Ćirićevu knjigu „Grafičke komunikacije 1954-1984,“ može se posmatrati kao „predznak“ ove izložbe Radomira Vukovića, koja nakon tri decenije sumira dostignuća najznačajnijih srpskih autora znakova i vizuelnih sistema od 1960. godine do danas, istakao je u katalogu kustos ove izložbe Slobodan Jovanović.

Autor Vuković u katalogu kaže: „Umetnost kao duhovna nadgradnja života oko nas jedini je raspoloživi prostor u kojem kreativni ljudi mogu da traže neku odstupnicu. Dizajn kao operativna kategorija prepoznaje i rešava novonastale situacije.U ovom procesu dizajneri slike života oko sebe dovode u nivo znakova i simbola koji će razumeti i neki drugi. Tome se oni nadaju. Jer grafičke komunikacije su zbog svoje univerzalne vizuelne propulzivnosti postale jedinstveni internacionalni poligon, u kojem je kodirano sporazumevanje trenutak sadašnjosti ali i sintagma budućnosti.“

….“U vremenu kada se elektronski komunikološki standardi vrtoglavo menjaju, važnost slika i znakova pored puta postaje sve veća. Njihova sugestivnost i njhova otpornost na ljude, vreme i medijske turbulencije čine ih relevantnim pokazateljem naših učenja, nadanja, verovanja…. Od Altamire do SKY LAB-a ljudi iscrtavaju prostor u kome borave. Te žvrljke razumljive su svima, pa njihovim dovođenjem u ravan života one postaju elementi svekolikog sporazumevanja….“

Važno je naglasiti da je ceo projekat knjige „Znakovito“ i „Znakovito 3“, work-in-progress koji se nastavlja i posle otvaranja izložbe, a sakupljanje podataka nastavlja da teče sve do nove, još sveobuhvatnije sistematizacije. U tom cilju postavljen je sajt www.znakovito.rs koji predstavlja razvoj projekta ZNAKOVITO od njegovih početaka pa sve do aktuelnih dešavanja. Radovi, kao i pitanja i predlozi mogu se slati na adresu kvadart@sezampro.rs

Obilje grafičkog materijala koji dokumentuje stvaralaštvo u primenjenoj umetnosti, marketingu i dizajnu može se pogledati na www.kvadart.rs